فهرست مندرجات
پیش گفتار نه
دیباچه 1
گفتار در تیمن به ذكر بعضی از صفات و خوارق عادات سلطان شیخ صفی الدین اجلسه اللّه فی صدر مجالس المقربین 9
گفتار در ذكر احوال قطب الاولیا سلطان صدر الدین موسی 23
سلطان الاولیاء شیخ خواجه علی 33
سلطان شیخ ابراهیم 34
سلطان جنید 34
ابو الولایه سلطان حیدر 36
ذكر محاربه سلطان حیدر با اهل شر و شهادت آن ستوده سیر 37
ابو الهدایه سلطان علی پادشاه 40
ذكر حالات و صفات خسرو جلیل ابو المظفر سلطان شاه اسمعیل علیه الرحمة و المغفره 46
ذكر تشریف یافتن قراجه الیاس از تقبیل عتبه فلك التباس 53
گفتار در عبور خسرو پرتهور از آب گر بی‌استعانت سفینه و جسر به الهام غیبی و اشارت لاریبی 57
گفتار در محاربه شاه دین پناه با شروانشاه و ظفر یافتن بر اعدا به تأیید باری تعالی 59
گفتار در توجه خلفا بیگ در شهر نوبه سبب دفع شیخ شاه و مشرف شدن آن دیار از قدوم شاه عالم پناه 62
ایراد سخن در فتح قلعه باكو 65
گفتار در توجه پادشاه سكندرشان به حوالی قلعه گلستان و عفو جرایم محصوران بنابر وفور الطاف و احسان 67
تمهید بساط سخن در عزم امیرزاده الوند از پی جنگ خسرو دولتمند و حصول استعداد طرفین به ظهور فتنه وشین 69
گفتار در محاربه میان پادشاه سعادتمند و امیرزاده الوند و انهزام وی از عساكر مبارك پی 71
گفتار در رفتن خاقان صاحبقران جلوریز به دار السلطنه تبریز 72
گفتار در رفتن خاقان صاحبقران به جانب ارزنجان از پی دفع الوند تركمان 73
گفتار در توجه پادشاه به استحقاق به جانب عراق و تسخیر آن بلاد و فرار سلطان مراد 75
ص: 2
تمهید سخن در رفتن آن خسرو زمن به جانب فارس و فتح آن اقلیم به تأیید ملك قدیم 80
گفتار در فتح قلعه استا و قتل میر حسین كیا 82
گفتار در توجه خاقان نامدار به جانب یزد و فتح آن دیار 84
گفتار در ایلغار نمودن خاقان سكندرشان به جانب طبس مسینا بتوفیق اللّه تعالی 86
ذكر فرستادن خسرو سپهر رفعت امرا را بر سر حسام الدین والی رشت 87
گفتار در توجه خاقان صاحبقران به جانب آذربایجان به عزم فتح كردستان 88
ذكر رفتن خسرو فریدون‌فر بر سر علاء الدوله ذو القدر و گریختن آن بی‌هنر از صولت لشگر ظفر اثر 89
گفتار در ذكر محاربه محمد خان با ساروقپلان 91
گفتار در لشكر كشیدن خاقان صاحبقران به جانب عراق عرب و فتح بغداد به توفیق رؤف عباد 93
گفتار در محاربه خان محمد استاجلو با كور شاهرخ ذو القدر 94
گفتار در رفتن خاقان صاحبقران نوبت دیگر به جانب شروان 97
گفتار در توجه خاقان صاحبقران به جانب ممالك خراسان و شكست شیبك خان بتوفیق ملك منان 101
گفتار در محاربه خاقان صاحبقرانی و به قتل رسیدن محمد خان شیبانی 110
تمهید سخن در رفتن آن خسرو زمن به جانب ماوراء النهر و از راه برگشتن 115
مجملی از احوال شاه قلی بابا تكلو ولد حسن خلیفه 117
گفتار در محاربه بابر پادشاه با حمزه سلطان و مهدی سلطان اوزبك 118
گفتار در وقایع بعضی حالات مقترن به سعادات خاقان سكندرشان و جنگ میرنجم با اوزبكان 119
گفتار در توجه خاقان صاحبقران به جانب خراسان از پی دفع مخالفان بی‌ایمان 125
ذكر ولادت مقترن به سعادت پادشاه عالم پناه سلطان شاه طهماسب 127
گفتار در محاربه نمودن خاقان صاحبقران با سلطان سلیم پادشاه روم در چالدران 129
گفتار در توجه خاقان صاحبقران به ییلاق اوجان و از آنجا متوجه زیارت حظیره مقدسه شده به ییلاق سهند مراجعت فرمودند 134
گفتار در محاربه میانه معسكر ظفر اثر و لشگر روم و بعضی سوانح در آن مرز و بوم 135
گفتار در رفتن خاقان صاحبقران به جانب نخجوان و قشلاق نمودن در آن بلده و بعضی وقایع متنوعه 138
گفتار در تسخیر نمودن امرای عالی شان ولایت مازندران بتوفیق ملك منان 139
ص: 3
ایراد سخن در ذكر بعضی وقایع متنوعه و سوانح متفرقه 140
گفتار در ذكر فوت سلطان سلیم خواندگار و بعضی سوانح روزگار 141
گفتار در لشكر كشیدن دیو سلطان به جانب گرجستان 147
گفتار در رسیدن شاهزاده كامران از خراسان به درگاه سلطان صاحبقران 149
گفتار در بعضی از وقایع متنوعه كه در شهور تسع و عشرین و تسعمائة حادث شده 150
گفتار در توجه خاقان صاحبقران به جانب شكی و شروان و اشتغال به شكار اسب و رحلت به صوب آخرت 152
گفتار در جلوس شاه كامران سلطان شاه طهماسب بر سریر سلطنت و پادشاهی 155
سال اول از سلطنت آن برگزیده ارباب دول 157
سال دوم از سلطنت و پادشاهی آن برگزیده خالق افلاك و انجم اثنی و ثلثین 162 و تسعمائة 162
عطرفشانی قلم خجسته رقم در ایراد شمه‌ای از نصفت و مكرمت خواجه مرحمت پناه خواجه حبیب اللّه 166
سال سیم از سلطنت آن خسرو اقلیم چهارم 169
گفتار در محاربه نمودن عبید خان با اخی سلطان و دمری سلطان و كشته شدن ایشان 171
سال چهارم از سلطنت آن خلاصه عالمیان و مردم 172
گفتار در كشته شدن ابراهیم خان حاكم بغداد به دست برادرزاده‌اش ذو الفقار بی‌بنیاد 175
بیان اندكی از بسیاری شدت محاصره هرات و نجات محصوران به سبب توجه خسرو گردون توان 176
سال پنجم از سلطنت آن خلاصه امتزاج عناصر و مردم و خسرو اقلیم چهارم 178
جولان ابلق سریع السیر قلم در معركه محاربه خسرو محتشم بافئه اوزبكیه در موضع ساروقمش جام و انهدام اساس جمعیت ایشان به اهتمام پادشاه عالمیان 179
ذكر توجه پادشاه جم‌جاه با عدل و داد به جانب دار السلام بغداد 189
گفتار در آمدن عبید خان به ولایت خراسان 190
سال ششم 195
سال هفتم از سلطنت اعلیحضرت شاه ستاره سپاه ظل آله یعنی سنه سبع و ثلثین و تسعمائة 213
ایراد شمه‌ای از یاغی شدن اولامه تكلو و رفتن به دیار روم 215
گفتار در شمه‌ای از احوال شاهزاده بهرام میرزا بر مسند ایالات دار السلطنه هرات وللگی غازی خان 216
سال هشتم از سلطنت پادشاه عالم پناه فلك بارگاه نوروز لوی‌ئیل در روز شنبه سوم شهر
ص: 4
شعبان ثمان و ثلثین و تسعمائة 217
گفتار در آمدن عبید خان به دستور معهود به بلده هرات و تحریر شمه‌ای از شدت عسرت در آن اوقات و توجه موكب شاهی 219
سال نهم از سلطنت پادشاه با حشمت یعنی سنه تسع و ثلثین و تسعمائة نوروز ئیلان ئیل روز سه شنبه چهاردهم شهر شعبان المعظم 222
لشكر كشیدن شاه عالم پناه به خراسان و فرار كردن عبید خان 223
سال دهم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم یعنی سنه اربعین و تسعمائة 227
ایراد شمه‌ای از آمدن سلطان سلیمان به آذربایجان و گرفتن قلاع بغداد و وان 228
شمه‌ای از احوال خراسان 239
سال یازدهم از فرمان فرمایی خسرو غازی بر سریر كشورگشایی نوروز قوی ئیل جمعه هفتم رمضان سنه احدی و اربعین و تسعمائة 241
گفتار در محاربه خلیفه سلطان شاملو و جماعت هرویان با بیرام اغلن و كشته شدن میر سلطان ابراهیم الامینی 425
سوق كلام در ذكر تتمه احوال خراسان و رفتن صوفیان خلیفه به دار السلطنه هرات 246
گفتار در ذكر مآل احوال سام میرزا و یاغی شدن وی و رفتن به جانب قندهار و شكست یافتن از كامران میرزا 251
سال دوازدهم از سلطنت شاه گردون حشمت پیچین ئیل اثنی و اربعین و تسعمائة 254
گفتار در گرفتن عبید خان هرات را از خضر چلبی روملو ملازم صوفیان 256
گفتار در یاغی شدن بلوكاتیان هرات و محاربه نمودن با غازیان و فرستادن كس به طلب عبید خان 258
سال سیزدهم از سلطنت خسرو اقلیم چهارم تخاقوی ئیل ثلث و اربعین و تسعمائة 262
ایراد مقدمات در فرار عبید خان به صوت ماوراء النهر به سبب توجه پادشاه بروبحر 263
جولان قلم خجسته شیم در ذكر تفویض سلطنت و دارایی دار السلطنه هرات به شاهزاده خجسته صفات ابو الغالب سلطان محمد میرزا، للگی خان شجاعت انتما محمد خان شرف الدین اوغلی تكلو 266
سال چهاردهم از سلطنت خسرو پر ترحم و فرمان فرمای اقلیم چهارم نوروز ایت ئیل اربع و اربعین و تسعمائة 272
ایراد سخن در ذكر تتمه احوال خواجه كلان به دفعات و گرفتاری وی 275
سال پانزدهم از سلطنت شاه جم‌جاه ظل اللّه نوروز تنگوزئیل چهارشنبه بیست و یكم شوال خمس و اربعین و تسعمائة 278
مضمار سخن در ذكر محاربه دین محمد ازبك با امرای عبید خان و قضایایی كه در خوارزم به وقوع پیوست 286
ص: 5
سال شانزدهم از فرمان فرمایی ظل اللهی، نوروز سیچقان ئیل پنجشنبه دوم ذی قعده موافق ست و اربعین و تسعمائة 288
ذكر انتقال عبید خان از جهان گذران و ظهور عافیت در ممالك خراسان 290
سال هفدهم از سلطنت خسرو سكندرنشان سلیمان مكان اودئیل روز جمعه دوازدهم ذی قعده موافق سبع و اربعین و تسعمائة 293
گفتار در توجه شاه كشورستان به جانب گرجستان و قلع و قمع آن متمردان بی‌ایمان 294
سال هیجدهم از سلطنت روز افزون شاه سلیمان مكان نوروز پارس ئیل شنبه بیست و چهارم ذی قعده موافق ثمان و اربعین و تسعمائة 295
سال نوزدهم از سلطنت خسرو اقلیم چهارم نوروز توشقان ئیل پنجم ذی حجه بعضها تسع و اربعین و تسعمائة 295
سال بیستم از سلطنت فرمان فرمای خسرو اقلیم چهارم نوروز لوی ئیل سه شنبه هفدهم شهر ذی حجه اكثرها خمسین و تسعمائة 299
ذكر محاربه رومیان با گرجیان 300
ذكر احوال همایون پادشاه و بیرون آمدن وی از بلاد هند و توجه به درگاه عالم پناه 301
سال بیست و یكم از سلطنت شاه سپهر رفعت نوروز ئیلان ئیل چهار شنبه بیست و هفتم حجه اكثرها احدی و خمسین و تسعمائة 307
سال بیست و دوم از سلطنت روز افزون آن برگزیده خالق بیچون نوروز یونت‌ئیل اثنی و خمسین و تسعمائة 313
سال بیست و سیم از پادشاهی خسرو غازی نوروز قوی ئیل پنجشنبه هشتم محرم الحرام ثلث و خمسین و تسعمائة 315
گفتار در وقایع احوال كثیر الاختلال القاس حق ناشناس 315
سال بیست و چهارم از سلطنت خسرو اقلیم چهارم نوروز پیچین ئیل جمعه هیجدهم شهر محرم اربع و خمسین و تسعمائة 318
ایراد حكایت در فتح قلعه گلستان و آن ولایت 320
ذكر فتح قلعه دربند به تأیید و استعانت خالق بیچون و چند 321
گفتار محاربه ولی سلطان یلكلوی ذو القدر با امرای كردستان و آن ولایت 322
ذكر آمدن برهان شروانی بدان ولایت و محاربه شاهزاده عالمیان اسمعیل میرزا با آن بی‌سعادت 322
سال بیست و پنجم از فرمان فرمایی آن خسرو غازی بر سریر سلطنت و جهانبانی نوروز تخاقوی ئیل یكشنبه سلخ محرم خمس و خمسین و تسعمائة 323
ص: 6
آمدن القاس به عراق و عرض بعضی احوال برسبیل اجمال 332
ذكر بعضی احوال كه در این سال به وقوع انجامید علی سبیل اجمال 335
سال بیست و ششم از جهانبانی شاه اقلیم چهارم نوروز ایت‌ئیل دوشنبه یازدهم شهر صفر ست و خمسین و تسعمائة 337
ذكر فتح قلعه بارگیری به دست شاهوردی سلطان زیاد اغلی 342
سال بیست و هفتم از سلطنت آن فرمانفرمای اقلیم چهارم نوروز تنگوزئیل سه شنبه بیست و دوم شهر صفر سبع و خمسین و تسعمائة 343
گفتار در آمدن براق خان با سایر سلاطین اوزبك به هرات و قتل شاه محمد سلطان اوزبك 344
ذكر یاغی‌گری آبای تركمان و قتل شاهوردی سلطان كچل در ولایت جرجان 346
گفتار در فتح ولایت غرجستان و كشته شدن بیرام اوغلان 346
سال بیست و هشتم از جهانداری آن خسرو ممالك كامكاری نوروز سیچقان ئیل پنجشنبه چهارم ربیع الاول ثمان و خمسین و تسعمائة 347
ذكر لشكر كشیدن آن برگزیده خواقین زمن به جانب گرجیان و قلع و قمع آن متمردان بی‌ایمان 350
سال بیست و نهم از دارایی و كشورستانی ظل آللهی نوروز اودئیل جمعه پانزدهم شهر ربیع الاول تسع و خمسین و تسعمائة 352
ذكر فرستادن شاه كامیاب شاهزاده اسمعیل میرزا به ارض روم و شكست یافتن اسكندر پاشا در آن مرز و بوم 356
گفتار در ذكر محاصره نمودن شاه دین پناه قلعه ارجیش را 359
سال سی‌ام از سلطنت آن خسرو اقلیم چهارم نوروز پارس ئیل شنبه بیست و پنجم ربیع الاول ستین و تسعمائة 361
ذكر شمه‌ای از اوصاف حمیده و اخلاق پسندیده و مآل احوال آن عزیز كرده ذو الجلال برسبیل اجمال 363
سال سی و یكم از سلطنت آن خسرو اقلیم چهارم نوروز پارس ئیل یكشنبه هفتم ربیع الاخر احدی و ستین و تسعمائة 367
ذكر آمدن سلطان سلیمان به جانب آذربایجان و برگشتن از ولایت نخجوان به صوب ارض روم و ارزنجان 368
ذكر توجه شاه جهانیان به ولایت گرجستان از پی قلع و قمع آن گروه بی‌ایمان 370
سال سی و دویم از فرمان فرمایی آن خسرو غازی بر سریر سلطنت و كامكاری نوروز توشقان ئیل روز دوشنبه هفدهم شهر ربیع الآخر سنه اثنی و ستین و تسعمائة 375
ص: 7
ذكر توجه شاه ظفر مآثر به جانب قزوین و قشلاق كردن در آن بلده جنت آیین 378
سال سی و سیم از سلطنت آن خسرو اقلیم چهارم نوروز لوی ئیل چهار شنبه بیست و هشتم شهر ربیع الثانی ثلث و تسعین و تسعمائة 383
سال سی و چهارم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم نوروز ئیلان ئیل پنجم شهر جمادی الاول سنه اربع و ستین و تسعمائة 387
ذكر شمه‌ای از حوادث زمان كه در بلاد ماوراء النهر ازبكان را دست داده 393
سال سی و پنجم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم نوروز یونت ئیل جمعه بیستم شهر جمادی الاول سنه 965 393
ذكر فتح بلده قندهار به دست شاهزاده عالیمقدار سلطان حسین میرزا 396
سال سی و ششم از فرمان فرمایی آن ظل آلهی بر مسند پادشاهی نوروز قوی ئیل روز شنبه غره شهر جمادی الاول سنه ست و ستین و تسعمائة 401
سال سی و هفتم از فرمان فرمایی آن خسرو اقلیم چهارم نوروز پیچین ئیل روز دوشنبه دهم جمادی الاول سنه سبع و ستین و تسعمائه 406
ذكر طوی عالی نواب قمر ركاب جهانبانی ابو الفتح سلطان ابراهیم میرزا در مشهد مقدس معلی مزكی علی مدفونها الف صلواة و سلام 415
سال سی و هشتم از سلطنت آن خسرو آفاق و پادشاه به استحقاق نوروز تخاقوی ئیل روز جمعه بیست و یكم شهر جمادی الاول سنه ثمان و ستین و تسعمائة 417
سال سی و نهم از سلطنت آن خسرو اقلیم چهارم نوروز ایت ئیل چهار شنبه پنجم رجب تسع و ستین و تسعمائة 428
عطرفشانی قلم خجسته رقم در ذكر اندكی از حالات با بركات و مبرات و خیرات آن شمسه آسمان عصمت و ملكه دوران عفت 430
سال چهلم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم نوروز تنگوزئیل روز پنجشنبه شانزدهم شهر رجب سنه 970 436
سال چهل و یكم از سلطنت آن خسرو سپهر رفعت نوروز سیچقان ئیل شنبه بیست و هفتم شهر رجب احدی و سبعین و تسعمائة 441
سال چهل و دوم از فرمان فرمایی سلطان سلاطین نشان و كیخسرو سلیمان مكان اثنی و سبعین و تسعمائة نوروز اودی ئیل روز یكشنبه هشتم شهر شعبان- العادل 447
سال چهل و سیم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم سنه ثلث و سبعین و تسعمائة نوروز پارس ئیل روز پنجشنبه نوزدهم شهر شعبان العادل 450
سال چهل و چهارم از فرمان فرمایی شاه عالم پناه بر سریر حشمت و جاه نوروز
ص: 8
توشقان ئیل بعضها اربع و سبعین و تسعمائة 456
سال چهل و پنجم از سلطنت آن برگزیده اولاد مروج مذهب حق، سنه خمس و سبعین و تسعمائة بعضها لوی ئیل 462
سال چهل و ششم از سلطنت آن اعلیحضرت مشتری حشمت سنه ست و سبعین و تسعمائة بعضها عام ئیلان ئیل 558
سال چهل و هفتم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم نوروز یونت ئیل سه شنبه دوم شهر شوال بعضها عام سبع و سبعین و تسعمائة 563
سال چهل و هشتم از فرمان فرمایی آن پادشاه عالی، نوروز قوی ئیل یكشنبه چهاردهم شهر شوال بعضها ثمان و سبعین و تسعمائة 566
سال چهل و نهم از سلطنت آن اعلیحضرت سپهر رفعت نوروز پیچین ئیل روز سه شنبه بیست و پنجم شهر شوال سنه تسع و سبعین و تسعمائة 570
سال پنجاهم از سلطنت و پادشاهی آن خسرو روی زمین نوروز تخاقوی ئیل روز چهارشنبه ششم شهر ذی قعدة الحرام بعضها عام ثمانین و تسعمائة 572
سال پنجاه و یكم از سلطنت آن خسرو اقلیم هفتم سنه احدی و ثمانین و تسعمائة بعضها ایت ئیل روز پنجشنبه هفتدهم شهر ذی قعدة الحرام 581
سال پنجاه و دوم از سلطنت آن برگزیده خالق افلاك و انجم سنه اثنی و ثمانین و تسعمائة بعضها تنگوزئیل 587
سال پنجاه و سیم از سلطنت آن شاه عالم پناه فی بعضها ثلث و ثمانین و تسعمائة و بعضها سیچقان ئیل روز شنبه هجدهم شهر ذی حجه 590
سال پنجاه و چهارم از سلطنت آن خسرو عالی و وداع آن اعلیحضرت از عالم فانی به صوب مملكت جاودانی سنه اربع و ثمانین و تسعمائة 592
ذكر تتمه بعضی از وقایع بعد از رحلت آن فردوس منزلت 600
گفتار در بقیه احوال شاه غفران پناه و ما یتعلق بها 609
ص: 9